Ik moest hard lachen toen ik hoorde van de docent die ’s ochtends zijn postvak opende, de paperassen ongezien verscheurde en in de prullenbak gooide. Als zijn team in de late middag vergaderde, was hij al op weg naar huis. Het was wel eens gebeurd dat hij nog even buiten langs het raam wandelde en het team met een brede armzwaai een goede avond wenste. Ajuus, paraplu! Uitzonderlijk gedrag, maar tegelijk tekenend voor de dikke laag frustratie die de laatste jaren gegroeid is over docerend Nederland. Scholen zijn papierfabrieken geworden waarin teveel vergaderingen belegd worden en elk plan in diezelfde richting wordt instinctief weggewuifd.
De Volkskrant is pas gestart met de Onderwijsagenda, een online onderzoek naar de grootste problemen in het Nederlandse onderwijs. Er wordt gretig op gereageerd en de eerste resultaten bevestigen het beeld: van alle ergernissen staat de administratieve rompslomp bovenaan. Uit de vele reacties op de website blijkt dat docenten zich vooral willen bezighouden met lesgeven. Kennisoverdracht is taak nummer één van de leerkracht, zo is de algemene opvatting.
De reacties verbazen mij helemaal niet. Het gelamenteer over neventaken is zo gewoon, dat het bijna bij de schoolcultuur is gaan horen. Niet zelden staat dat extra werk in verband met de hete adem van de inspectie. Schoolbesturen krijgen poep in de broek als het woord inspectie valt. Deze onderwijswaakhond is vooral geïnteresseerd in procedures en protocollen en krijgt kwijl in de bek als een school het ‘Nieuwe Leren’ (waarin leerlingen zelf verantwoordelijk zijn voor het leerproces) omarmt. De inspectie gaat kwispelen als ze ziet dat scholen zich ontwikkelen in de door de inspectie gewenste richting en dat de school de boel procedureel op orde heeft, dus als de papierfabriek nog meer papier produceert.
Ik herinner mij nog goed de conclusies van commissie-Dijsselbloem in 2008. De overheid had zich niet te bemoeien met de inrichting van de school. Bovendien maakte de werkgroep korte metten met het Nieuwe Leren. Is het niet wonderlijk, het gemak waarmee dat rapport als een prop de prullenbak in verdween? Veel scholen dansen naar de pijpen van de inspectie en zetten alles op poten om tegen wil en dank reeds achterhaalde onderwijsideeën te implementeren. Het is toch van de zotte!
Momenteel schiet onderwijzend kikkerland zijn geweren leeg op de Onderwijsraad, omdat die in zijn nieuwste adviezen aanstuurt op tijdschrijven. Het onderwijs moet doelmatiger ingericht worden en als docenten hun activiteiten nou eens keurig bijhielden in een kladblok, zou een eerste stap gezet zijn. De klachtengolf was te voorspellen. Er is niets mis met efficiëntie, maar als de heren en dames van de raad één dag mee hadden gelopen op een willekeurige school, dat was hun duidelijk geworden dat dit idee met hoongelach ontvangen zou worden. Nóg meer papierwerk!
Minister Plasterk nam snel afstand van het advies, opgejaagd door de klachten uit het veld. Afgelopen zaterdag schreef hij niet in het advies van de Onderwijsraad te geloven.
En toch.
Ik vermoed dat het systematisch bijhouden van je tijdsbesteding best goed uit zou kunnen pakken voor de leerkrachten. Als de volgekrabbelde kladblokken eenmaal bestudeerd zouden worden, zou immers al snel blijken dat iedereen teveel uren maakt. Docenten zouden met recht neventaken kunnen weigeren. Sorry, ik ben vanmiddag niet aanwezig op de teamvergadering. Mijn tijd is op. Dus ajuus paraplu.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten