Als het aan sommige mensen in het onderwijs ligt staan we
aan de vooravond van wat gerust een revolutie genoemd kan worden. Komend
schooljaar starten tien zogenaamde Steve Jobsscholen, door diezelfde mensen ook
wel iPadscholen genoemd. Een school voor hippe kiddo’s, moet je rekenen, die
Ravi of Toy heten en die naar school gebracht worden in de bakfiets.
Steve Jobs was een kille, geniale,
narcistische psychopaat, een perfectionist die meedogenloos regeerde. Iemand
die woest kon worden. Gezellig om daar je school naar te vernoemen. En de
docenten moeten natuurlijk verplicht een zwarte coltrui en gympen aan.
Stichting
O4NT, Onderwijs Voor een Nieuwe Tijd, denkt dat de iPad de sleutel tot succes
kan zijn. Maurice de Hond is initiatiefnemer. De stichting vindt schooltijden,
schoolvakanties, het schoolgebouw en de schoolboeken te beklemmend. Leerlingen
worden individueel bediend, vakanties staan niet vast, het gebouw is lang open
en centraal staan zogenaamde ‘21st Century Skills’.
O4NT
anticipeert en doet een poging de ongewisse toekomst te begrijpen, maar, zoals
de Deense filosoof Kierkegaard al zei, het leven wordt voorwaarts geleefd, maar
achterwaarts begrepen. We hebben geen glazen bol, maar zijn vanzelfsprekend
verplicht afgewogen voorspellingen te doen, want het is de wereld van onze
kinderen.
In Sneek bewandelt basisschool
De Driemaster vanaf volgend jaar ook het iPad. Ik lees ergens op internet een
reactie van een moeder: “was nog eerder in het nieuws dan dat
de MR en de ouders het wisten te BELACHELIJK voor woorden nee voor de
comunnicatie krijgt het bestuur een 10 van mij!”
Kijk,
als het bestuur van een school niet kan communiceren en de ouders het woord
communicatie niet kunnen spellen, misschien moeten we het voor de komende
generatie dan inderdaad over een andere boeg gooien.
Communicatie is
een 21st century skill, lees ik op de site van O4NT, net als creativiteit,
innovatief en kritisch denken, problemen oplossen, leiderschap, productiviteit
en samenwerken. Dat zijn de vaardigheden die de werknemer van deze eeuw onder
de knie schijnt te moeten hebben. Volgens mij waren die vaardigheden altijd al
handig. Maar wie weet nou echt wat leerlingen moeten kunnen en kennen?
Misschien moeten ze wel heel goed een automatisch geweer kunnen hanteren. Of
bessen kunnen verzamelen. Of een ruimteschip besturen.
Ook
mijn school staat voor een belangrijk keuzemoment. Begin volgend jaar betrekken
we een nieuw schoolgebouw en vanzelfsprekend moet dan de multimediale
inrichting besproken worden. Moeten alle docenten een tablet? Moeten de
leerlingen misschien een Chromebook? Moeten we van de schoolboeken af? Moet ik
mijn lessen op YouTube zetten? Moeten docenten coaches worden? Genoeg vragen,
maar we zijn het nog niet helemaal eens.
In
Sneek vinden sommige ouders dat hun kinderen slachtoffer van een onzeker
experiment worden. En dat is het in zekere zin ook. Wat de precieze uitwerking
zal zijn kan niemand zeggen. Hoe staat het straks met de spellingsvaardigheden
van leerlingen? Kunnen ze straks nog elementaire rekensommetjes maken? Hebben
we te maken met een ‘auto-correct-generatie’? En is dat erg?
Ik krijg de indruk
dat de besturen van de Steve Jobsscholen zich in de spotlight willen spelen
door het onderwijs in te richten naar de beschikbare technologie. Het traject
moet andersom bewandeld worden: eerst moet een duidelijke onderwijsvisie
geformuleerd worden en dan moet gekeken worden welke rol technologie daarin kan
spelen. Er wordt momenteel gewerkt aan de ‘edu-iPad’ – het gaat misschien de
goede kant op.
We kunnen niet in de toekomst zien, maar we moeten wel pogingen ondernemen het schoolsysteem op de dag van morgen voor te bereiden. Onderwijs kan niet meer om de digitale revolutie heen, maar zorgvuldigheid is geboden. Radicale revoluties leidden in het verleden niet zelden tot bloedvergieten. Dat werd achterwaarts begrepen.
(gepubliceerd in de Leeuwarder Courant op 18-04-2013)