De
oplossingsgerichte methode is eenvoudig van opzet en gaat uit van een
heldere gedachte: de gecoachte is de expert, de coach is respectvol,
stuurt en 'weet niets'. De methode biedt handvatten om via vragen en
doorvragen iemand te helpen een oplossing te vinden voor een
probleem.
De
methode is iets meer dan 30 jaar geleden in Milwaukee bedacht door
het therapeuten-echtpaar Steve de Shazer en zijn vrouw Inoo Kim Berg.
Volgelingen over de hele wereld roken geld, want het kan werken. Dat
is waar. En als je het maar lang genoeg vaag houdt, duurt een cursus
zo drie dagen. Kassa dus.
Bij
de methode blijven het eigenlijke probleem en een diagnose buiten
beeld. Er moeten kleine stapjes worden gezet op de weg naar de
oplossing. In de gereedschapskist van de coach zitten diverse 'tools'
om de klus te klaren. Zo is er de schaalvraag, zoals: “Als 0
betekent dat je de leraar Duits niet eens meer wilt zien en 10 dat je
maar al te graag naar zijn les gaat, waar zit je dan nu?” Als de
leerling antwoordt: “Op 3 of zo...”, dan zijn we op weg, want
oei, oei, oei, er-gaat-dus-al-wat-goed! En het wordt alleen maar
mooier, want de volgende vraag luidt: “Wat zou er moeten gebeuren
om van een 3 naar een 4 te gaan?” Het kind kijkt op: zelfinzicht
geboren. De eerste stap kan gezet worden. Ziet u? Eenvoudig en
helder.
Ook
het leren van successen in het verleden en van de uitzonderingen op
de regel zitten in de gereedschapskist. Zijn die er niet, dan is er
altijd nog de wondervraag. Jawel, de wondervraag! Als er vannacht
een wonder zou gebeuren – simsalabim! – wat zou er morgen dan
anders zijn? Het kind begint te stralen. Een wonder! Via een
hypothetische uitzondering is het zelfinzicht geschapen en de
oplossing nabij.
Veel
meer is het niet, dat oplossingsgericht coachen. Je volgt de
'flowchart', doet wat interventies. Je laat stiltes vallen en geeft
complimenten. Maar vooral: je laat het kind in zijn kracht. Dat werk.
En dan tóch drie dagen vullen!
Ik
zocht even op internet. Amerikaanse methodes genoeg in Nederland:
Neuro Associative Conditioning, co-active coaching, destination
coaching, Rationeel Emotieve Therapie en natuurlijk The Happiest Baby
methode. Ik moet glimlachen van dat lijstje.
Slimme
knakkers gaan met de Amerikaanse flauwekul aan de haal. Het is zo
geregeld: website, huisstijl, briefpapier, pennen en blocnotes en nog
een boekje zonder bronvermelding en klaar is kees. Pardoes wordt
vergeten termen als 'hand-on-shoulder', 'coping-questions' en 'decent
sense of failure' te vertalen. Zitten we mooi mee opgescheept.
Een
cursus oplossingsgericht coachen kan zo 200 euro per dag per
deelnemer kosten, lees ik. Als meer dan honderd werknemers van een
afdeling de cursus moeten volgen, lopen de kosten zomaar richting een
ton. Dat is bijna misdadig. Een school heeft meer baat bij nieuwe
computers, goed lesmateriaal of een uitgebreide bibliotheek. En dan
de lessen die uitvallen! Honderd mensen keer drie dagen keer
gemiddeld vijf uur is 1500 lesuren. Vier mensen hadden de cursus in
een dag kunnen volgen om daarna op een donderdagmiddag met een
PowerPoint of flipchart de verworven kennis te delen met de
collega's.
Stel,
er vindt vannacht een mirakel plaats – stel! Dan denken scholen
vanaf morgen twee keer na voordat ze een cursus van het één of
ander boeken voor de hele goegemeente. Ik geloof niet dat een
meerdaagse voorstelling van het Amerikaanse circus echt nodig is.
Maar wie stelt mij de wondervraag?
(gepubliceerd in de Leeuwarder Courant op 24-01-12)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten