maandag 7 januari 2013

Externe pief


Soms heb ik de indruk dat het kikkerland achter de schermen wordt gerund door adviesbureaus, aanbieders van cursussen, projectmanagers, communicatiebureaus, mediators en interims. Als directeuren of teamleiders de paperassen niet op orde kunnen krijgen, als er een personeelsprobleem gesignaleerd wordt waar ze niet een pasklaar antwoord op hebben, als er kritiek klinkt die niet verijdeld kan worden, als ze de controle kwijt denken te zijn, dan wordt er in paniek iemand van buiten gehaald. Zo gaat het overal, dus zo gaat het ook in het onderwijs.

Externe hulp wordt duur betaald. Zo'n freelance hulppiet incasseert zonder blozen soms meer dan 1000 euro per dag. Dat is om nijdig van te worden. Maar dat niet alleen: de externen staan zo ver van de organisatie af, dat ze durven hakken met de botte bijl. Plotseling volgen maatregelen die men niet aan zag komen: er wordt iemand geslachtofferd, er ligt opeens een nieuw organisatieplan, een hele afdeling wordt gereorganiseerd, het hele team moet op cursus. Ik word er gallisch van, want het toont de onmacht van de onderwijs bv.

Scholen die besluiten tot het inschakelen van een adviseur, mediator, interim-manager of cursus, zouden zich eerst moeten afvragen of de kwestie ook intern aangepakt kan worden, want reken er nou niet op dat na het bezoek van de duurbetaalde adviseur het paperassen-, personeels- of imagoprobleem opgelost is. De school moet zelf aan de slag. Zul je zien dat zo'n externe pief juist dát adviseert: jullie moeten het zelf doen. Shit, wat makkelijk. Hupsakee, taken verdelen, werkgroepen installeren, tijdpad uitzetten en de klus is geklaard. Duizend euro per dag. Ik kan wel janken.

Cursussen die gaan over het mentorschap, over didactiek of over het opzetten van projecten zijn in eerste instantie overbodig. Scholen barsten doorgaans van de ervaring. De oudere docenten kunnen de jonge nog zoveel leren op het gebied van mentorschap, didactiek en pedagogiek, of bijvoorbeeld over het organiseren van een buitenlandreis. Andersom kan de jonge lichting de oudere weer op de hoogte stellen van het nieuwste lesmateriaal of de nieuwste activerende didactiek.

Waarom zou je een onbekende in je les laten, terwijl er nog nooit een collega achterin het lokaal heeft gezeten? Waarom zou je didactische trucjes van een cursusleider willen leren, terwijl de collega in het lokaal naast je elke dag de trukendoos opentrekt? Waarom geeft diezelfde collega niet eens op een middag een uurtje les aan zijn collega's? Er is vast ook een collega die een ster is in het maken van toetsen. Of handig met digitaal lesmateriaal. Of ervaren met hoogbegaafdheid. Benut toch het potentieel! Word professioneel! Deel!

Er komen ook communicatiebureaus bemiddelen op scholen. Het is lachwekkend: onderwijs is een communicatievak pur sang, maar blijkbaar is er toch behoefte aan een externe oplossing voor een intern communicatieprobleem. Er worden anno 2012 zoveel communicatiespecialisten opgeleid dat ik wel eens denk dat zij zelf de vraag ernaar scheppen. Sterker nog: de communicatieproblemen zijn alleen maar groter geworden. Er studeren ook zoveel mensen psychologie dat het niet anders kan of dit kikkerland is straks goed gek. Waanzinnig.

In plaats van adviesbureaus in de hand te nemen, moeten scholen zichzelf bij de hand nemen en profiteren van de 'good practices', van elkaars ervaring en specialiteiten, van interne bezieling. Sluis het bespaarde scholingsgeld of de enorme interimgage door naar het eigen personeel en naar mooie projecten. In plaats van voor korte tijd vreemdelingen aan te stellen, zou de school zelf aan de slag moeten gaan.

Als je de problemen binnenshuis zelf niet durft te tackelen, dan ben je als school gewoon een zak patat. Pak je de moeilijkheden zelf wel aan, dan blijken de externe krachten voor een flink deel overbodig. 

(gepubliceerd in de Leeuwarder Courant op 29-11-1)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten